„Razem przeciwko SLAPP”: Apel społeczeństwa obywatelskiego
Opublikowany dziś apel "Razem przeciwko SLAPP" to głos społeczeństwa obywatelskiego zaniepokojonego rosnącą liczbą spraw typu SLAPP (Strategic Lawsuits Against Public Participation), które mogą tłumić debatę publiczną. Wraz z innymi sygnatariuszami apelu, zwracamy się do władz o pilną implementację unijnej Dyrektywy anty-SLAPP, która weszła w życie w kwietniu 2024 r.
Czym jest SLAPP i dlaczego apelujemy?
Zjawisko SLAPP polega na wykorzystywaniu systemu prawnego do zastraszania osób, które podejmują się publicznej krytyki lub ujawniania nadużyć. Inicjatorzy tych spraw często dysponują znacznie większą siłą ekonomiczną lub polityczną, co stawia ich przeciwników w trudnej sytuacji. "Razem przeciwko SLAPP" jest wyrazem zaniepokojenia przedstawicieli mediów, organizacji pozarządowych oraz środowisk akademickich wobec rosnących prób uciszania głosów krytyki.
Dlaczego apel jest ważny?
Apel podkreśla, że sama implementacja dyrektywy nie wystarczy. Aby skutecznie chronić wolność słowa i debatę publiczną, niezbędne są zmiany w prawie. W szczególności postulowane są następujące działania:
- Gwarancje ochrony przed SLAPP-ami powinny obejmować nie tylko postępowania cywilne, ale także prawo karne.
- Wprowadzenie katalogu przesłanek wskazujących na intencje tłumienia debaty publicznej, który powinien być rozszerzony o elementy z międzynarodowych standardów.
- Objęcie prawem anty-SLAPP spraw krajowych, niezależnie od elementu transgranicznego.
- Mechanizm wczesnego oddalenia spraw o charakterze SLAPP, aby skutecznie eliminować bezpodstawne roszczenia.
- Wprowadzenie wszystkich środków zaradczych przewidzianych w dyrektywie, w tym możliwość nałożenia sankcji na osoby inicjujące SLAPP.
Apel "Razem przeciwko SLAPP" zyskał szerokie zainteresowanie mediów, które relacjonują jego znaczenie dla ochrony wolności słowa w Polsce. O apelu napisały między innymi Rzeczpospolita, Gazeta Wyborcza, Dziennik Gazeta Prawna, czy Onet.
Sygnatariusze apelu
Apel "Razem przeciwko SLAPP" podpisali:
- ARTICLE 19
- Atlas Nienawiści
- Blue Dragon Institute
- Fundacja Autonomia
- Fundacja Basta
- Fundacja ClientEarth Prawnicy dla Ziemi
- Fundacja "Dom tam gdzie Ty"
- Fundacja Frank Bold
- Fundacja Jesteśmy Ważni
- Fundacja Lasy i Obywatele
- Fundacja Media Forum
- Fundacja Miasto Obywatelskie Lubartów
- Fundacja Moc Partnerstwa
- Fundacja Niech Żyją
- Fundacja Reporterów
- Fundacja Stocznia
- Fundacja w Stronę Dialogu
- Fundacja Wolności
- Fundacja Wolność od Religii
- Fundacja Wymiany Kulturowej toTU toTAM
- Green REV Institute i European Fem Institute
- Helsińska Fundacja Praw Człowieka
- Inicjatywa "Nasz Rzecznik"
- Izba Wydawców Prasy
- Kampania Przeciwko Homofobii
- Klub Tarcza
- NOMADA – Stowarzyszenie na Rzecz Integracji Społeczeństwa Wielokulturowego
- press
- Otwarta Rzeczpospolita – Stowarzyszenie przeciw Antysemityzmowi i Ksenofobii
- Press Club Polska
- Rada Polskich Mediów
- Sieć Obywatelska Watchdog Polska
- Stowarzyszenie "Jesteśmy Razem" w Kaliszu Pomorskim
- Stowarzyszenie Amnesty International
- Stowarzyszenie Gazet Lokalnych
- Stowarzyszenie im. Stanisława Brzozowskiego / Krytyka Polityczna
- Stowarzyszenie Klon/Jawor
- Stowarzyszenie Lambda Warszawa
- Stowarzyszenie Mediów Lokalnych
- Stowarzyszenie Miasto Jest Nasze
- Stowarzyszenie Praktyków Transformacji Cyfrowych
- Towarzystwo Dziennikarskie
- Towarzystwo na rzecz Ziemi
Pełną treść apelu można znaleźć tutaj.