Cztery żywioły – prawnicy wskazują, jak zazielenić samorządy

Doradca klimatyczny w każdej gminie, inwentaryzacja emisji gazów cieplarnianych, tworzenie nowych obszarów chronionych, wprowadzenie „zielonych okienek” w gminach – to niektóre rekomendacje, które Fundacja ClientEarth Prawnicy dla Ziemi przedstawiła dziś dla samorządowców.

– W kwietniu wybierzemy nowe władze samorządowe. Zapewnienie mieszkańcom zdrowego i bezpiecznego środowiska będzie jednym z ich najważniejszych zadań – mówi Ilona Jędrasik, prezeska Fundacji ClientEarth Prawnicy dla Ziemi. – Ważne, żeby Polki i Polacy wybrali samorządowców, dla których ochrona klimatu, przyrody i zdrowia mieszkańców to temat bliski i ważny.

Rekomendacje Fundacji ClientEarth zatytułowane „Cztery żywioły dla samorządów" odnoszą się do lokalnej polityki klimatycznej, gospodarowania wodą, zielenią i terenami cennymi przyrodniczo, a także wskazują jak skuteczniej poprawiać jakość powietrza w regionach.

– Nasze rekomendacje publikujemy przed wyborami samorządowymi, bo to kluczowy moment kształtowania polityki lokalnej – mówi Wojciech Modzelewski, prawnik z Fundacji ClientEarth Prawnicy dla Ziemi i współautor opracowania „Cztery żywioły”. – Propozycje pozostaną jednak aktualne również po wyborach, gdy nowe samorządy będą wdrażać konkretne rozwiązania. Mamy nadzieję, że nasze propozycje będą dla władz lokalnych pomocą. 

 
Szczegółowe propozycje zmian zostały przyporządkowane do każdego z czterech żywiołów:

• OGIEŃ – Fundacja ClientEarth apeluje o rozwój odnawialnej energetyki lokalnej, a także o skuteczne pomiary lokalnych emisji w celu ich redukcji. Rekomendacje obejmują też wzmocnienie kadr o osoby pełniące funkcje związane wyłącznie z ochroną klimatu i tworzenie tzw. „zielonych okienek” w każdej gminie. Te ostatnie byłyby punktem kontaktowym dla mieszkańców – zwłaszcza tych zagrożonych ubóstwem energetycznym – w sprawach związanych z wymianą źródeł ciepła, ociepleniem domu czy inwestycjami w odnawialne źródła energii.

• WODA – Obecnie w Polsce tracimy około 70% wody deszczowej, dlatego ClientEarth proponuje gminom opracowanie i przyjęcie strategii gospodarowania wodami opadowymi. Celem byłoby zabezpieczenie obszarów szczególnie narażonych na zalanie, zrównoważone wykorzystywanie zasobów wodnych i zagwarantowanie dostępu do wody obecnym i przyszłym pokoleniom. Fundacja proponuje też, aby pracownicy samorządowi zostali wyposażeni w przenośne sondy do pomiaru jakości wody, co wzmocniłoby lokalny monitoring rzek

• ZIEMIA – Fundacja ClientEarth proponuje, aby zwiększyć o 5% powierzchnię wysokiej jakości terenów zielonych oraz obsadzić drzewami 10% powierzchni miast i przedmieść. Sugeruje też, by władze przeanalizowały zgłoszone przez społeczności lokalne i organizacje pozarządowe projekty utworzenia nowych obszarów chronionych w gminach i podjęły współpracę z rządem tam, gdzie obiekty tego typu okażą się pożądane.  

• POWIETRZE – Prawnicy podkreślają, że potrzebna jest aktualizacja działań w zakresie ochrony powietrza. Rekomendacje obejmują m.in. inwentaryzacje źródeł ciepła na terenie gmin, likwidację kotłów na paliwa stałe, realizację uchwał antysmogowych, przyjęcie międzygminnych Planów Zrównoważonej Mobilności (PZM) czy stworzenie stanowiska doradcy klimatycznego w każdej gminie.

– Samorządy są najbliżej ludzi i mogą wiele zdziałać, by chronić mieszkańców przed skutkami zmiany klimatu, np. powodziami i suszami, ale też smogiem i utratą terenów zielonych. Co więcej nie powinno na to zabraknąć pieniędzy z funduszy europejskich – mówi Wojciech Modzelewski. – Nasze rekomendacje podpowiadają nowym władzom, gdzie i jak wprowadzać zmiany.  

Pobierz PDF "Cztery żywioły dla samorządów"

Fot. Reiseuhu / Unsplash